Próchnica zębów - przyczyny, leczenie, zapobieganie

Próchnica zębów, nazywana często przez specjalistów "ubytkami" to choroba społeczna, prześladująca ludzkość od zarania dziejów. Występuje we wszystkich krajach świata i może dotknąć zarówno małych, jak i dużych. Ubytki próchnicowe tworzą się w zębach mlecznych i stałych. Mogą obejmować pojedyncze zęby lub wiele zębów. Bardzo duży wpływ na próchnicę ma nasz styl życia, a zwłaszcza dieta i codzienna higiena jamy ustnej. Niekiedy ubytki powstają na skutek uwarunkowań genetycznych. Musimy powiedzieć sobie głośno i wyraźnie - próchnica jest bardzo poważnym zagrożeniem. Nieleczona może zniszczyć ząb i zaatakować kolejne. W zaawansowanej postaci może nawet doprowadzić do wytworzenia się ropnia, czyli zakażenia przy wierzchołku korzenia, jak również chorób serca, chorób układu krążenia, zapalenia uszu i zatok, zapalenia opon mózgowych, chorób układu ruchu oraz problemów z kręgosłupem! Jeśli więc zauważysz u siebie pierwsze objawy próchnicy, jak najszybciej zacznij działać!

 

Objawy próchnicy

Próchnica daje bardzo wyraźne objawy, których nie da się nie zauważyć. Są to m.in. bóle zębów lub jednego zęba, tkliwość przy szczotkowaniu lub żuciu pokarmów, przykry zapach z ust oraz nieświeży oddech. Próchnica może objawiać się także wrażliwością na ciepłe, zimne, słodkie i kwaśne pokarmy. Ostatnim objawem próchnicy są widoczne w zębach ubytki.

 

Przyczyny próchnicy

Próchnica jest poważną chorobą, której sprzyja niewłaściwa dieta, nieodpowiednia higiena jamy ustnej oraz czynniki genetyczne. Poważnym zagrożeniem jest spożywanie dużej ilości produktów zawierających cukry proste. Nadmiar cukru w diecie jest czynnikiem próchnicotwórczym, szczególnie przy braku fluoru. Najczęściej jednak ubytki powstają na skutek działania bakterii. Często nie zdajemy sobie nawet sprawy z tego, jak wiele żyje ich w naszej jamie ustnej. Łączna liczba bakterii zamieszkujących naszą jamę ustną sięga około 50 miliardów! Pocieszający jest fakt, że większość z nich nie jest groźna. Bakterie odpowiadające za ubytki to te, które rozkładając cukry produkują kwasy organiczne. Tego typu bakterie tworzą na powierzchni zębów miękki, a jednocześnie ściśle przylegający nalot, nazywany przez specjalistów płytką nazębną.

Za próchnicą u dzieci stoją głównie czynniki miejscowe, szczególnie brak profilaktyki, nieodpowiednia higiena jamy ustnej, niedokładne szczotkowanie zębów oraz spożywanie nadmiernej ilości słodyczy i napojów gazowanych. Za ubytkami może stać także unikanie jedzenia pokarmów twardych, które mają właściwości oczyszczające zęby,a także skład śliny.

 

Jak wygląda leczenie próchnicy?

Leczenie próchnicy zależy od stopnia zaawansowania choroby. Im większe zniszczenie tkanek zęba - tym głębsze i bardziej radykalne leczenie. Zazwyczaj polega ono na usunięciu chorej tkanki zęba i zastąpieniu jej wypełnieniem. Jeśli próchnica jest bardzo zaawansowana lub doszło do stanu zapalnego miazgi zęba, wówczas niezbędne jest leczenie kanałowe. W ekstremalnych sytuacjach konieczne jest usunięcie zęba.

 

Profilaktyka - zapobieganie próchnicy

Próchnica to choroba poważna, której lepiej zapobiegać, niż później leczyć. Podatność na próchnicę to cecha indywidualna, ale odpowiednia profilaktyka pozwoli zminimalizować ryzyko powstania ubytków. Chcąc zapewnić naszym zębom kompleksową ochronę przed ubytkami, należy połączyć właściwą (czytaj: sumienną) higienę jamy ustnej ze zdrową dietą. Każdego dnia dbaj o to, aby na Twoim talerzu gościły witaminy i minerały - zwłaszcza witamina D. Regularnie spożywaj produkty mleczne, ryby i jaja. Zaproś do menu pokarmy twarde, ziarniste, nawet włókniste w tym świeże owoce i warzywa. Z menu wyklucz produkty bogate w skrobię i cukry. Wszelkie słodkości zredukuj do minimum. Jeśli spożywasz słodkości, staraj się dołączać je do głównych posiłków, a nie spożywać w postaci przekąsek. I najważniejsze - pamiętaj o stosowaniu dopasowanych do Twoich indywidualnych potrzeb produktów do higieny jamy ustnej.

Postaraj się, aby na Twojej łazienkowej półce na stałe zagościły 3 produkty: pasta do zębów z fluorem, która zahamuje rozwój procesu próchnicowego, płyn do płukania jamy ustnej, który odświeży oddech i pomoże usunąć groźne bakterie, a także nić dentystyczna, która pozwoli dokładnie oczyścić przestrzenie między zębami i tym samym ochroni zęby przed próchnicą. Pamiętaj o regularnym wymienianiu szczoteczki na nową. Należy to robić co 2-3 miesiące. Zawsze wybieraj szczoteczkę z włóknami o różnej długości, które pomagają oczyścić trudno dostępne powierzchnie zębów i zakamarki.

 

Zadbaj o szczotkowanie zębów przynajmniej dwa razy dziennie. Zęby szczotkuj przez minimum 2 minuty - nie krócej. Nie zapominaj o dokładnym wyszczotkowaniu policzków i języka, bowiem na ich powierzchni gromadzi się zazwyczaj najwięcej bakterii. Po każdym posiłku sięgaj po nić dentystyczną. Regularnie zgłaszaj się do gabinetu dentystycznego tak, aby zapobiec istniejącym problemom i uniknąć nowych. W profilaktyce próchnicy zębów pomocne są także niektóre "zabiegi" stomatologiczne, jak lakierowanie zębów i lakowanie bruzd. Przy następnej wizycie w gabinecie dentystycznym, zapytaj o nie swojego stomatologa.