Czy bieganie jest dobre dla zdrowia? Skutki neurobiologiczne i nie tylko

Bieganie to jedna z tych aktywności fizycznych, które w niezwykle szybkim czasie zyskują na popularności. Dla wielu osób bieganie jest nie tylko zwykłym ćwiczeniem, ale sposobem szczęśliwego życia. Czy znajduje to potwierdzenie w nauce? Czy bieganie jest faktycznie dobre dla zdrowia?

Bieganie a praca mózgu

Chociaż ludzki mózg stanowi średnio jedynie 2% całej masy ciała, to jednocześnie zużywa aż 20% pobieranego przez płuca tlenu. Ćwiczenia fizyczne takie, jak bieganie, znacznie poprawiają i uwydatniają oddychanie. Zwiększają również możliwości w zakresie ilości pobieranego tlenu i wzmacniają pracę przepony. Rezultat przekłada się na wiele innych organów, w tym mózg, które może pracować efektywniej, będąc bardziej dotlenionym.

Badania naukowe przeprowadzone przez zespół Eadaoin Griffin z Uniwersytetu w Dublinie dowodzą, że osoby aktywne fizycznie zwykle posiadają twardszą część hipokampu w mózgu, która odpowiada m.in. za pamięć. Badaniom poddawane były dwie próby – grupa osób intensywnie ćwicząca przed testem pamięciowym i druga grupa, która podejmowała wysiłku fizycznego. Stopień różnicy w zapamiętanych, przedstawianych wcześniej grupom obrazach i twarzach, był zaskakujący.

Z lepszą pamięcią związany jest także wzrost stężenia czynnika neutropowego pochodzenia mózgowego. Odpowiada on za większą wytrzymałość neuronów i lepsze możliwości tworzenia się nowych. Zauważono, że na wzrost powyższego czynnika wpływ ma właśnie wysiłek fizyczny.

Bieganie najlepszym sposobem na stres

Na skutek bodźca stresogennego podwzgórze i przysadka mózgowa człowieka wysyła stymulujący sygnał do gruczołu nadnerczej. Ta z kolei produkuje wówczas większą ilość dwóch hormonów: adrenaliny i kortyzolu. Czynników stresogennych nie można całkowicie wyeliminować w życiu. Oprócz ich ograniczania warto jednak zadbać również o to, w jaki sposób można poradzić sobie ze stresem.

Według badań w trakcie biegania w człowieku zachodzą bardzo dynamiczne zmiany hormonalne. Aktywny wysiłek fizyczny powoduje wzrost produkcji endorfin w mózgu, które mają wpływ na lepsze samopoczucie. Wraz z ich wydzielaniem człowiek może odczuwać zadowolenie, a stres z czasem zaczyna znikać. Częste wydzielanie endorfin w mózgu prowadzi długofalowo do znacznego ograniczenia ryzyka wystąpienia depresji w przyszłości.

Czy nadmiar biegania może szkodzić? Mózg, który się kurczy

Regularne bieganie wyśmienicie wpływa na pracę zarówno mózgu, jak i wielu innych organów. Mimo wszystko wiąże się ono także z pewnymi negatywnymi konsekwencjami. Niekorzystny efekt biegania dotyczy przede wszystkim maratończyków. Skrajny wysiłek w trakcie długich biegów owocuje szybkim odwodnieniem. Według badaczy sprawia ono, że po maratonie wielu uczestników ma… mniejszy mózg. Dowiedziono, że jego objętość po jednym, bardzo wymagającym, długim biegu, może się zmniejszyć aż o 6%. Zmiany te są odnawialne, jednak trwają kilka tygodni. Inną, często spotykanym zagrożeniem, są problemy ze stawami. Czasem jednak wynikają ze stosowania niewłaściwego obuwia, dlatego przed każdym wysiłkiem warto zaopatrzyć się w odpowiednie.