Polskie prawo ogranicza obrót nieruchomościami rolnymi w celu ich ochrony przed pozbawieniem możliwości produkcyjnych. Zgodnie z przepisami działka rolna nie może być przeznaczona wyłącznie pod zabudowę jednorodzinną lub inwestycje deweloperskie poza ściśle określonymi warunkami. Co trzeba zrobić, by dokonać zakupu gruntów rolnych na terenie Polski?

 

Zakup nieruchomości rolnej a wielkość działki

Prawo ogranicza obrót nieruchomościami rolnymi, których powierzchnia przekracza 0,3 ha. Mniejsze działki może kupić każdy zainteresowany bez spełniania dodatkowych warunków. Ustawodawca uznaje takie nieruchomości rolne za mało atrakcyjne z punktu widzenia przyszłych upraw lub hodowli. Nowoczesne rolnictwo wysoko wyspecjalizowane jest ukierunkowane na większe uprawy, dlatego niewielkie grunty się w nim nie sprawdzają. Działkę rolną do 0,3 ha może zatem nabyć zarówno rolnik i firma zajmująca się produkcją pasz, jak i przyszły hodowca zwierząt lub deweloper. Co ważne, kupujący może dowolnie użytkować zakupioną nieruchomością i obracać nią bez okresowego zakazu sprzedaży.

Większe nieruchomości powyżej 0,3 ha, lecz mniejsze niż 1 ha można kupić każdy zainteresowany, który nie jest rolnikiem indywidualnym. O prawie pierwokupu decyduje w tym przypadku Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa. Przyszły nabywca nie musi uzyskiwać dodatkowych zgód na zakup ziemi, jednak musi zobowiązać się, że będzie prowadzić gospodarstwo osobiście przez co najmniej 5 lat od zakupu nieruchomości. Grunty rolne można sprzedaż w tym okresie jedynie po uzyskaniu zgody KOWR.

Nowoczesne rolnictwo wyspecjalizowane, przynoszące największe zyski, opiera się głównie o gospodarstwa, których powierzchnia przekracza 1 ha. Obrót nieruchomościami o takiej powierzchni jest ograniczony w największym stopniu. Przepisy regulują, że ich nabywcami mogą być tylko rolnicy indywidualni.

Zakup nieruchomości rolnych powyżej 1 ha przez rolników indywidualnych

Rolnicy indywidualni zainteresowani zakupem gruntów o powierzchni powyżej 1 ha mogą kupić ziemię, jeśli spełnią jednocześnie kilka warunków:

• prowadzą lub zamierzają prowadzić gospodarstwo rolne osobiście,
• od 5 lat mieszkają w gminie, na której terenie znajduje się nieruchomość,
• mają odpowiednie kwalifikacje rolnicze (np. ukończenie szkoły rolniczej).

Takie ograniczenia mają na celu zapobieganie przechodzeniu gruntów rolnych w posiadanie osób niezainteresowanych prowadzeniem produkcji rolnej. Ustawa ogranicza również tworzenie gospodarstw, których powierzchnia przekracza 300 ha. Rolnik indywidualny nie może kupić kolejnej nieruchomości, jeśli ich łączna powierzchnia przekroczy tę wielkość. Jedyny wyjątek od tej sytuacji stanowi powiększanie gospodarstwa rodzinnego. Rolnik może dokupić do niego ziemię o dowolnej powierzchni, jeśli grunty znajdują się w tej samej lub sąsiedniej gminie. Dzięki temu może rozwijać rodzinne gospodarstwo i zwiększać jego rentowność.